Τα δεδομένα είναι πολύ σημαντικά σε κάθε φάση της σημερινής ζωής, και με την ψηφιακή επικοινωνία τα δεδομένα έχουν πολλαπλασιαστεί - όπως και οι σχετικές ανάγκες μας.
Η επιστήμη της πληροφόρησης που υπηρετούμε οικοδομείται πάνω σε δεδομένα.
Όμως τα δεδομένα, είτε για να χρησιμοποιήσουμε είτε για να τα προσφέρουμε, μπορεί να χρειαστεί να τα αποθηκεύσουμε, να τα μορφοποιήσουμε, να τα επεξεργαστούμε, να τα ερμνηνεύσουμε.

Το μάθημα κάνει μια σύντομη περιήγηση σε διάφορες πτυχές της διαχείρισης δεδομένων, με σκοπό την κατανόηση των συνηθισμένων μεθόδων διαχείρισης δεδομένων, ανάλογα με το είδος και τη μορφή τους.

Για παράδειγμα, μεγάλο μέρος των δεδομένων αποτελείται από κείμενα. Πώς όμως μπορούμε με λίγο κόπο να μορφοποιήσουμε ένα μεγάλο βιβλίο;
Τα δεδομένα συχνά έρχονται σε μεγάλες ποσότητες, εκφράζοντας προτιμήσεις ή συνήθειες των χρηστών μας. Πώς θα τα ερμηνεύσουμε με ένα κατανοητό τρόπο, εκφράζοντας σταδικά τα ερωτήματά μας;

Στις διαλέξεις θα γίνονται και πρακτικές επιδείξεις με κατάλληλα εργαλεία / εφαρμογές, μερικά από αυτά μπορεί να είναι ήδη γνωστά στους φοιτητές, αλλά να μην τα έχουν εξερευνήσει επαρκώς. Στο μάθημα θα ασχοληθούμε με το πως προγραμματίζουμε τα εργαλεία να κάνουν την επεξεργασία που επιθυμούμε, χρησιμοποιώντας συχνά και απλό προγραμματισμό. Η παρακολούθηση των διαλέξεων συνιστάται ιδιαίτερα!

Μετά το τέλος του μαθήματος οι φοιτητές θα έχουν μια σαφή γνώση της διαδικασίας διαχείρισης δεδομένων και της ροής της ψηφιακής πληροφορίας που θα έχει εφαρμογές όχι μόνο επαγγελματικές αλλά σε κάθε στάδιο της ζωής τους, περιλαμβάντας και τις ανάγκες των σπουδών τους.

Αίθουσα Κ7205

Ημέρα μαθήματος: Πέμπτη

Ώρες μαθήματος: 16:00-19:00

Επικοινωνία με διδάσκοντα: ystoyannidis@teiath.gr

Το μάθημα στοχεύει στο να δώσει στους φοιτητές τη σημασία και την αναγκαιότητα της θεματικής πρόσβασης στην πληροφορία. Η ανάγκη αυτή είναι αυξημένη σήμερα λόγω του καταιγισμού των πληροφοριών, των τεχνολογικών μέσων και των συνθηκών της κοινωνίας της πληροφορίας στις οποίες καλούμαστε να ζήσουμε. Το μάθημα παρέχει τις απαραίτητες γνώσεις στους φοιτητές ώστε να εξασφαλίζουν την πρόσβαση στην οιασδήποτε μορφής πληροφορία με βάση το θέμα της. Στη διαδικασία αυτή μαθαίνουν να χρησιμοποιούν ελεγχόμενα και μη λεξιλόγια και να παρουσιάζουν την πληροφορία με βάση τους κανόνες του συστήματος που εφαρμόζεται κάθε φορά.
Οι εφαρμογές που γίνονται κατά τη διάρκεια του μαθήματος επιτρέπουν την εξοικείωση με:
α) τη χρήση των ελεγχόμενων λεξιλογίων για τη δημιουργία θεματικής πρόσβασης στις πληροφορίες, β) τη διερεύνηση/ επέκταση των λεξιλογίων αυτών ακολουθώντας τα πρότυπα και
γ) τη δημιουργία ελεγχόμενων λεξιλογίων ακολουθώντας πρότυπα και τεχνικές
δ) τη χρήση των νέων τεχνολογιών για την εξασφάλιση πρόσβασης στην πληροφορία χωρίς ελεγχόμενα λεξιλόγια
Στο πλαίσιο αυτό εξετάζονται τα συστήματα που έχουν αναπτυχθεί για τη θεματική οργάνωση των πληροφοριών, η χρήση και η χρησιμότητά τους.
Επισημαίνεται ότι καθόλη τη διάρκεια του εξαμήνου και σε άμεση συνεργασία και συμπληρωματικότητα με τα όσα διδάσκονται στο εργαστηριακό μέρος του μαθήματος κάνουμε εφαρμογές και εργασίες πάνω στη χρήση των συστημάτων θεματικής πρόσβασης για την οργάνωση πληροφοριών αλλά και πάνω στις μεθόδους ανάπτυξης και διεύρυνσης των συστημάτων αυτών.

1. Τα Αντικείμενα και τα Υλικά – Ιστορία, παραγωγή: Βιβλία, αρχειακό υλικό, φιλμ, μαγνητικά και οπτικά μέσα. Χαρτί, δέρμα, περγαμηνή. Μελάνια και χρωστικές. Βιβλιοδεσία. 2. Αίτια και μηχανισμοί φθοράς βιβλίων και αρχειακού υλικού. 3. Μέθοδοι συντήρησης βιβλίων και αρχειακού υλικού. Συντήρηση, αποκατάσταση, διατήρηση. 4. Διατήρηση σε βιβλιοθήκες και αρχεία. 5. Πρακτικές φύλαξης. 6. Αναπαραγωγή βιβλίων και αρχειακού υλικού. Ψηφιοποίηση.

Ανάλυση και Σχεδιασμός Συστημάτων Πληροφόρησης (Θεωρία)

Κατά τη διάρκεια των μαθημάτων, θα μελετηθεί η ελληνική και παγκόσμια λογοτεχνία στη διαχρονία της και μέσα από τα πολιτισμικά και ιστορικά συμφραζόμενα. Θα εξεταστούν τα στάδια εξέλιξης, οι λογοτεχνικές τάσεις και τα κριτήρια λογοτεχνικών περιόδων, σχολών, ρευμάτων, κινημάτων και γενεών. Θα επισημανθούν, επίσης, αντιπροσωπευτικά δείγματα της ελληνικής και παγκόσμιας λογοτεχνικής παραγωγής και θα επιχειρηθεί η κριτική ανάλυση ορισμένων εξ αυτών, σύμφωνα με τις θεωρίες της επιστήμης της αφηγηματολογίας. Έμφαση, επίσης, θα δοθεί στις πηγές πληροφόρησης για τη λογοτεχνία. 

Επιπλέον, ιδιαίτερη βαρύτητα θα δοθεί στην παιδική λογοτεχνία, στις ιδιαιτερότητές της σε σχέση με τη λογοτεχνία των ενηλίκων, αλλά  και στον ρόλο που δύναται να διαδραματίσει στην εξέλιξη της προσωπικότητας  των παιδιών. Οι φοιτητές θα αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες αξιολόγησης και επιλογής υλικού συλλογών προφορικής και γραπτής λογοτεχνίας για παιδιά και εφήβους, ενώ θα διερευνηθούν και οι δυνατότητες, αλλά και οι προοπτικές που ανοίγονται για τους βιβλιοθηκονόμους προκειμένου να συμβάλουν στην πνευματική καλλιέργεια των παιδιών.

Στο μάθημα αυτό δίνονται οι βασικές αρχές της μεθοδολογίας της Επιστήμης. Εξετάζονται η φύση της γνώσης, η ύπαρξη ή όχι μιας αντικειμενικής αλήθειας, η δυνατότητα πρόσβασης στην αλήθεια, τα κριτήρια για τον χαρακτηρισμό ενός κλάδου ως επιστημονικού, οι διαφορές επιστήμης, φιλοσοφίας και εφαρμοσμένης τέχνης, η ιδιαίτερη περίπτωση των μαθηματικών, τα βασικά ρεύματα της γνωσιολογίας - επιστημολογίας - φιλοσοφίας της Επιστήμης, η κοινωνική συνιστώσα στην πορεία των επιστημονικών ανακαλύψεων.
Επίσης παρουσιάζονται οι βασικοί σταθμοί της Ιστορίας των Επιστημών, από πλευράς κοινωνικών και επιστημονικών συνθηκών, μεθοδολογικών εργαλείων και φιλοσοφικών πεποιθήσεων των συντελεστών τους.
Τέλος ιδιαίτερη σημασία δίνεται στη βιβλιογραφική μελέτη των πρωτογενών και δευτερογενών πηγών πληροφοριών για συγκεκριμένα επιστημονικά επιτεύγματα καθώς και τη ζωή και την ακολουθία σκέψης των διανοητών.